زابل- وعده های فراموش شده سخنی است که بارها و بارها از زبان مردم سیستان در پی احیای هامون جاری شده و رنگ و بوی امید به آینده را از مردم گرفته و تاکنون ۱۳۰ هزار نفر را کوچ داده است .

خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها- مرتضی برزگر: سفر رو گذشته معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان محیط زیست به چابهار که با سکوت درباره هامون همراه بود واکنش هائی را در میان مردم سیستان در پی داشت.

بسیاری از مردم می گویند: روزبه‌روز ترک لبان هامون از خشکی بیشتر می‌شود و دیگر حتی صدای نفسی از دل این تالاب بین‌المللی که در زیر خروارها خاک دفن شده، شنیده نمی‌شود و بعضا دل مردم نیز از وعده های عمل نشده به درد می آید و هیچ آلامی برای دل پردرد مردم سیستان نیست.

نباید گذاشت وعده ها، بی اعتمادی مردم را سبب شود

یکی از جامعه شناسان در این باره به مهر گفت: با مرور شعارهای مسئولان در احیای تالاب هامون تنها به خاطره‌های تلخ باقی‌مانده در اذهان عمومی برمی‌خوریم چرا که بارها بارها وعده ها در حد حرف باقی ماند و امیدی را برای مردم در پی نداشت.

محمد رضا سعیدی فر افزود: به‌ویژه که اکنون‌که فضای سیستان درگیر سیاست است و روزگار وعده‌های داده‌شده را به دست باد سپرده تا شاید مردم آن‌ها را فراموش کنند، اما غافل از آن‌ هستند که مردم هوشیارند و این وعده‌های را سوسوی امیدی برای رسیدن به پیروزی می‌دانند اما افسوس که مسئولان فراموش می‌کنند.

وی تاکید کرد: باید در بیان گفته های خطاب به مردم نهایت دقت را داشته باشیم تا همسو با عمل بتوانیم گفته هایمان را به بهترین شکل برای مردم معنی کنیم.

این جامعه شناس تاکید کرد: رفتارها باید بگونه ای باشد تا روز به روز به اعتماد دولت و ملت بیفزاید و زمینه ساز همدلی بیشتر در راه خدمت به مردمان ایران سیستانی باشد، مردم این دیار از مسئولان تنها برای ماندن در این نقطه راهبردی امید می خواهند، وگر نه با رصد تاریخ سیستان نمی توانیم ببینیم که مردم دوستدار جلای وطن باشند.

باید و نباید ها وعده ها

یکی از دانشجویان روستای سه قلعه سیستان به خبرنگار مهر گفت: رنج مردم از بی‌تدبیری است، مسئولان در حد توان خود به مردمان این دیار قول بدهند تا حال که وعده هایشان تحقق پیدا نکرده این گونه افکار مردم درگیر نباشد.

محمدرضا ابراهیم‌زاده افزود: روزگاری نه‌چندان دور همین مردم خانم ابتکار را رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور، را مادر هامون خطاب کردند اما اکنون می بینیم که هامون به مرگ نزدیک‌تر می‌شود و کسی را غم مردمان این دیار نیست.

وی تأکید کرد: مگر نبود روزی که به بهانه ورود یک مسئول آب ذخیره‌شده در چاه نیمه‌ها را رها کردند و با دهل و ساز و ماهی‌های پرورشی به استقبالشان رفتند اما سودش چه شد! آیا تأثیری بر روند حقابه و احیای هامون داشت.!

یکی از کشاورزان منطقه جزینک سیستان نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: مرگ هامون زمانی رقم خورد که هامون وارد بازی سیاست شد و زنده ماندنش در حد یک شعار باقی ماند.

غلامحسن شهرکی افزود: تمامی وعده‌های داده‌شده سال گذشته بر روی کاغذ ماند، مردم هیچ‌کدام را لمس نکردند تا شاید ذره‌ای امید برای ماندن درصحنه داشته باشند.

این کشاورز سیستانی بیان کرد: تنها امید سیستان به عنایت رهبری معظم انقلاب است، چون بارها ایشان عنایتی را به این دیار داشته‌اند، اگر نبود عنایت این بزرگوار مردم سیستان سال‌ها پیش این موقعیت راهبردی منطقه را رها می‌کردند.

وی گفت: با عنایت این بزرگوار شاهد اجرای طرح آبیاری با لوله به مزارع سیستان هستیم که حسب یقین نسخه ای امید بخش برای ماندن در سیستان است.

وعده های شعاری

ساحل‌نشینان هامون که چشمانشان به امید و تدبیر دولت است سال پیش با آمدن دکتر ابتکار به منطقه سیستان با خوراندن نان‌ونمک به وی و لقب دادن بانوی سیستان سعی کردند تا وی را نمک‌گیر کنند و نظر این بانو را برای نجات فرزندش به نام هامون جلب کنند اما حال که می‌بینند مسئولان محیط‌زیست دلشان برای ارومیه بیشتر می‌تپد، می‌گویند که نمک دریاچه هامون شوری ندارد و امروز نیز این ادعای غیرواقعی صحه‌ای بر این امر گذاشت.

سفر روز گذشته خانم ابتکار به چابهار هم بر غمشان افزود چراکه هامون برای چند دقیقه کوتاه نیز جایگاهی نداشت.

در ۲۵ آبان ماه سال گذشته معاون طبیعی محیط‌زیست کشور در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد تمام اقدامات صورت گرفته  باهدف بهبود مصرف منابع آب و احیای تالاب هامون انجام‌شده است.

وی در پاسخ به اینکه بحث انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان برای احیای تالاب هامون منتفی شد گفت: انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان به تالاب هامون از ابتدا نیز تنها یک شعار رسانه‌ای بود و هیچ عقل سلیم و دیدگاه کارشناسانه‌ای چنین طرحی را نمی‌پذیرد.

این مقام مسئول افزود که نگاه سازمان محیط‌زیست در مورد هامون به این شکل نیست که با افغانستان برای گرفتن آب جهت احیای بخش‌های ایرانی تالاب وارد مذاکره شود بلکه هدف‌گذاری ما احیای تمام بخش‌های هامون است و هرگز به دنبال این نیستیم که هامون ایرانی آباد و هامون افغانی خشک شود و در این زمینه من همراهی مسئولان افغانستان اعتباراتی را نیز اختصاص‌یافته است.

این وعده و دیگر وعده‌های داده‌شده از سوی مسئولان را می‌توان تحت این جمله امان‌الله سرابندی محقق و پژوهشگر سیستان و بلوچستان این‌گونه تعبیر کرد که ما به سرکار خانم ابتکار مادر هامون لقب دادیم، پیشوازش رفتیم اما می‌دانید این مادر برایمان چه کرد؟

وی می‌گوید: ایشان به‌جای اینکه عنوان مادری هامون را حفظ کند برای دریاچه بی علف و شور ارومیه بودجه‌های میلیاردی تصویب کرد که حتی یک ساحل‌نشین ندارد اما برای فرزندش دریاچه هامون حتی یک قوطی شیر خشک از داروخانه نخرید تا گرسنگی بچه‌اش را درمان کند.

آورد رودخانه هیرمند حتی به‌ حقابه دهه ۵۰ هم نمی‌رسد

مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب‌وخاک استان سیستان و بلوچستان روز گذشته آن‌هم زمانی که رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست سفر یک‌روزه را به استان داشت در گفتگو با رسانه‌ها در دانشگاه دریانوردی چابهار اظهار داشت: کاهش ورودی آب رودخانه هیرمند جدای از تحمیل خشک‌سالی مهاجرت، بیش از هشت هزار خانوار سیستانی را به همراه داشته است.

محمد اربابی افزود: این کاهش آب رودخانه هیرمند به سیستان که تخریب محیط‌زیست و تحمیل شرایط سخت زندگی مردم را در پی داشته، در خاک افغانستان به‌شدت پرآب و سیلابی است، در بالادست بند کمال خان در ۶۵ کیلومتری ورود به سیستان حجم آب حدود ۹۶.۵ میلیارد مترمکعب گزارش‌شده که این میانگین بلندمدت سالیانه بوده اما در سالیان اخیر حجم آن به‌شدت کاهش‌یافته و در سال‌های کم‌آبی سهم ایران از سوی افغانستان دریافت نشده است.

مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب‌وخاک استان سیستان و بلوچستان یادآور شد: حتی پروتکل امضاشده بین ایران و افغانستان مبنی بر تحویل سالیانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب از آب هیرمند توسط افغان‌ستان نه‌تنها پاسخگوی آب موردنیاز ۱۲۰ هزار هکتار از اراضی قابل‌کشت سیستان و هامون نیست بلکه آب شرب مردم را به‌سختی تأمین می‌کند.

وی طرح انتقال آب با لوله را از طرح‌های مهمی اعلام کرد که به‌منظور تأمین آب موردنیاز ۴۶ هزار خانوار استان طراحی‌شده که با تعیین ضرب العجل زمانی سه‌ساله به مردم سیستان به پایان می‌رسد.

بی‌توجهی به هامون مهاجرت ۱۳۰ هزار نفر را رقم زد

رئیس فراکسیون احیای تالاب هامون و عضو هیئت رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی دراین‌باره به خبرنگار مهر می‌گوید: بی‌توجهی به هامون و هامونیان مهاجرت ۱۳۰ هزار نفر از مردمان این دیار را در پی داشته است که این خود یک تهدید امنیتی است.

سید باقر حسینی افزود: آیا باید فاجعه‌ای بدتر ازآنچه در سیستان رخ‌داده اتفاق بیفتد تا دولت توجه جدی به این منطقه محروم و دورافتاده ولی مهم و استراتژیک برای جمهوری اسلامی بکند و به داد مردم برسد؟

وی افزود: متأسفانه عزم جدی در مسئولان برای مقابله با بحران تالاب هامون وجود ندارد، چراکه مسئولان استانی درگیر مسائل حزبی و سیاسی خود بوده‌اند و هامون زیر خروارها خاک در حال دفن شدن است.

نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی گفت: صرفاً نباید سیستان را ببینیم و به تعبیر مقام معظم رهبری سیستان تنگه احد ایران است و چنانچه اینجا دچار مشکل شود به‌طورقطع جمهوری اسلامی و کل مملکت دچار مشکل امنیتی خواهد شد.

برای آلام مردم مسکن موقتی در دستور کار قرار بگیرد

اختصاص ۵۰۰ میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی به منطقه سیستان به‌منظور اجرای طرح آب‌رسانی توسط لوله به مزارع سیستان ازجمله تصمیمات مهم دولت یازدهم است که می‌توان امید به آینده را در دل مردم زنده کرد اما واقعیت این است که تا زمان اجرای این طرح تا سه سال آینده چگونه می‌توان مردم را در سیستان حفظ کرد و حداقل نیازهای بقای آن‌ها را فراهم ساخت.

هرچند که علی اوسط هاشمی بارها اعلام داشته یک‌ششم کل اعتبارات ۳۵ سال اخیر استان در دولت یازدهم و در همین مدت کوتاه به استان اختصاص داده‌شده اما این سخنان درحالی‌که مردم می‌بینند همان یک تریلی پوشال وعده داده‌شده و یا کاهش تعرفه‌های برق ازطرف استاندار سرانجامی نداشته است درک این وعده‌ها و ارقام برایشان سخت است.