بیرجند-کاهش شدید باران در خراسان جنوبی باعث شده که همچنان خشکسالی و کم آبی را در استان شاهد باشیم به طوری که سدهای استان هم در برابر خشکسالی کم آورده اند و ۸۵ درصد ظرفیت آنها خالی است.

به گزارش خبرنگار مهر، هم اکنون روستائیان خراسان جنوبی با بحرانی به نام “تشنگی” روبرو هستند وخشکسالی های ۱۷ساله اخیر امان روستائیان استان را بریده است.

خراسان جنوبی امسال وارد هفدهمین سال خشکسالی شد و بخشی از آثار خشکسالی در مناطق مختلف خراسان جنوبی در مطبوعات و وسایل ارتباط جمعی منتشر می‌شود. ارائه آمارهای تکان دهنده تخلیه روستاها، افزایش روند مهاجرت به شهرها نمونه‌ای از این آثار است.

گرچه در سال های گذشته مشکلات بی آبی در شهرها و روستای خراسان جنوبی نسبت به امروز کمتر به چشم می آمد اما عملا در سال جاری مردم خراسان جنوبی طعم تلخ بی آبی را بیشتر از هر زمان دیگری چشیده اند.

امسال حتی دیگر از صندوق ذخایر آبی در دل این سرزمین پهناور خبری نیست به طوری که با خالی بودن ظرفیت ۸۵ درصدی سدها حتی قطره آبی هم بر لب های خشکیده این سرزمین جاری نمی شود.

انتظار انتقال آب به خراسان جنوبی پوچ از کار درآمد

در سفررئیس جمهور به استان خراسان جنوبی مردم این استان تنها وعده ای که از سوی رئیس جمهور انتظارشنیدن آن را داشتند مسئله انتقال آب به خراسان جنوبی بود این وعده در حالی از سوی رئیس جهور داده نشد که مظاهر بی آبی هر روز در این استان کویری نمایان تر می شود و میراثی از وعده های عمل نشده دراین بخش از دولت گذشته نیز برجای مانده است.

هم اکنون یکی ازعوامل مهاجرت در خراسان جنوبی کم آبی است که پیش بینی می شود با ادامه خشکسالی وعدم بارندگی در سال جاری موج جدیدی از خالی شدن روستاها از سکنه و حضور روستاییان در شهرها در راه باشد که باید مسئولان استانی قبل از رخ دادن این پدیده وبرای حل مشکلات کم آبی دراستان اقدام موثری بردارند.

امروزخشکسالی ۱۷ ساله درخراسان جنوبی کار را به جایی رسانده است که در روستاهای خراسان جنوبی دامپروری، کشاورزی از رونق افتاده و روستائیان این استان برای تامین مخارج زندگی خود به یارانه دولت اکتفاء ویا سرپرست خانوار برای کارگری به شهر مهاجرت می کند.

وضعیت بحرانی منابع زیر زمینی و بیلان منفی ۱۸۵ میلیون متر مکعبی آب

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، اظهارکرد: در خراسان جنوبی سالانه ۱۸۵میلیون متر مکعب اضافه برداشت آب داریم که با توجه به این شرایط اضافه برداشت وضعیت استان از نظر میزان آب زیرزمینی بحرانی است. حسین امامی اضافه کرد: با توجه به اینکه در سال جاری کمبود بارندگی در خراسان جنوبی داشته ایم قطعا در سال آبی جاری میزان اضافه برداشت آب از سفره های زیرزمینی استان افزایش خواهد یافت که باید مردم در استفاده بهینه از آب دقت لازم را داشته باشند.

وی تصریح کرد: بارندگی در سال جاری نسبت به سالهای قبل نیز کاهش یافته در حالی که در سال های گذشته هم ما درگیر خشکسالی بودیم و این نشان می دهد در سال جاری با کم آبی شدید مواجه می شویم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی بیان کرد:هم اکنون آب برداشتی بسیاری از دشت های استان به دلیل اضافه برداشت شور شده و تنها برای مصرف کشاورزی استفاده می شود.

درصد دشت های خراسان جنوبی ممنوعه و بحرانی

امامی با اشاره به اینکه هم اکنون در خراسان جنوبی ۴۰ دشت وجود دارد، افزود: از این تعداد ۵۵ درصد دشت های استان ممنوعه و بحرانی است و از این تعداد نیز ۱۹ دشت ممنوعه و دشت سده و سرایان درسال گذشته بحرانی اعلام شده است.

وی افزود: ۱۹ دشت در خراسان جنوبی غیرممنوعه است که این دشت ها در مناطق کویری قرار دارند و کیفیت آب مناسبی ندارند وفقط آب این دشت ها برای مصارف کشاورزی استفاده می شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی با بیان اینکه در سال گذشته ۹۹ درصد آب مصرفی خراسان جنوبی از منابع زیرزمینی تامین شده است، گفت: تنها یک درصد آب مصرفی استان از سدها تامین می شود که دراین رابطه ازمصرف یک میلیارد و ۲۰۷ میلیون متر مکعب آب مصرفی در استان کمتر از یک میلیون متر مکعب از سد تامین می شود.

امامی بیان کرد: برای جلوگیری از خشک شدن قنوات و چشمه های موجود استان صرفه جویی تنها راهکار کوتاه مدت استان در زمینه بحران آب است.

خالی ماندن ۸۵ درصد ظرفیت سدهای خراسان جنوبی

وی ظرفیت سدهای خراسان جنوبی را ۶۵ میلیون مترمکعب عنوان کرد و افزود: هم اکنون ۹.۳ میلیون متر مکعب از سدهای استان آب دارند که این میزان ۱۵ درصد ظرفیت سدها را شامل می شود.

مدیرعامل آب منطقه ای خراسان جنوبی با بیان اینکه در خراسان جنوبی  شش هزارو ۲۵۲ رشته قنات وجود دارد، افزود: هم اکنون میزان آبدهی این قنوات ۲۶۶ میلیون مترمکعب است که درگذشته این میزان به ۶۰۰ میلیون متر مکعب می رسید.

امامی گفت: به دلیل خشکسالی آبدهی قنوات در خراسان جنوبی ۵۰ درصد کاهش داشته است که با توجه به خشکسالی در خراسان جنوبی بحران کم آبی در استان همچنان ادامه دارد.

وی یادآورشد: طی چند روز گذشته به دلیل عدم سیلاب سدهای خراسان جنوبی آبگیری نشده است.

۴۲۰ روستای خراسان جنوبی با تانکر آبرسانی می شود

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، اظهارکرد:از ابتدای سال جاری ۴۲۰ روستای استان با تانکر آبرسانی شده است.

علی اکبر بسکابادی اضافه کرد: از ابتدای سال جاری  به ۱۶ هزارو ۹۶۱ نفر در قالب ۶۱ هزارو ۵۸ نفر به صورت سیار آبرسانی شده است.

وی عنوان کرد: ازابتدای سال جاری ۲۴ هزارو ۸۶۰ سرویس آب با ۲۸۸ هزارو ۷۷۰ متر مکعب به روستاهای خراسان جنوبی حمل شده است.

وی ادامه داد: در زمینه آبیاری سیار در خراسان جنوبی یک میلیارد و۸۰۰ میلیون تومان اعتبار هزینه شده است.

مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب روستایی خراسان جنوبی با انتقاد براینکه با توجه به بارندگی بسیار کم در سال جاری وضعیت آبی استان مناسب نیست، افزود: در سال آبی جاری خراسان جنوبی با کمبود شدید آب مواجه خواهد بود.

بسکابادی گفت: ازابتدای سال۴۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای احداث شبکه آبرسانی، احداث مجتمع آبرسانی و آبرسانی سیار روستاهای خراسان جنوبی اختصاص یافته است که امید است این اعتبارتا پایان سال جاری افزایش یابد.

وی با اشاره به اینکه در سال جاری در ۴۴ روستای استان شبکه آبرسانی انجام شده است، گفت: هم اکنون ۶۲ مجتمع آبرسانی نیمه تمام در استان وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب روستایی خراسان جنوبی یادآورشد: هم اکنون ۱۶۲ روستای بالای ۲۰ خانوار خراسان جنوبی فاقد آب هستند وآب ۳۸ روستای بالای ۲۰ خانواراین استان راکد است.

بسکابادی ضریب بهره مندی از آب سالم را در استان ۷۰.۱ درصد عنوان کرد و بیان داشت: این ضریب در کشور ۷۴.۶ درصد است.

وی عنوان کرد: در خراسان جنوبی ۳۵۳ منبع تامین آب وجود دارد و ضریب برخوداری از آب در خراسان جنوبی ۹۱.۱ درصد است در حالی این ضریب در سطح کشور ۹۳ درصد است.

۶۲ مجتمع آبرسانی خراسان جنوبی در دست احداث

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی با بیان اینکه در خراسان جنوبی ۶۲ مجتمع آبرسانی در دست احداث است، افزود: ازاین تعداد ۴۸ مجتمع از ردیف ملی اعتبار دریافت کرده و در حال تکمیل هستند.

وی ادامه داد: برای احداث ۱۳ مجتمع آبرسانی دیگر نیز در جریان سفر رئیس جمهور۳۰ میلیارد تومان اعتبارمصوب شده است.

بسکابادی تصریح کرد: مجتمع‌های آبرسانی خراسان جنوبی بین ۱۵ تا ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.

وی عنوان کرد: مجوز برداشت سالانه ۲۸ میلیون متر مکعب آب  را از آب منطقه ای خراسان جنوبی گرفته ایم که در حال حاضر با توجه به خشکسالی ها چندین ساله تنها توان برداشت ۱۸ میلیون متر مکعب را داریم.

بسکابادی ادامه داد: به دلیل اینکه برخی از مجتمع‌های آبرسانی هنوز در حال احداث است سالانه ۱۶میلیون مترمکعب آب از سفره‌های زیرزمینی استان برداشت می شود.

در مدت ۷۶ سال عمرم این بحران آب را به یاد ندارم

یکی از کشاورزان پا به سن گذاشته خراسان جنوبی در خصوص کم آبی در روستاهای خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، اظهارکرد: در سالیان گذشته بارندگی در روستا بسیارعالی بود و بیشتر درآمد روستائیان از کشت دیم بود.

غلامرضا مصطفایی اضافه کرد: در گذشته آب قنات روستا به حدی زیاد بود که اضافه از مصرف کشاورزی مردمان این روستا بود که هم اکنون آب قنات روستا ۷۰ درصد کاهش یافته و تمام چشم و امید مردم روستا به تانکرهای آبرسانی است و آب ارسالی به روستا تا حدودی شور و تنها برای مصارف غیر شرب می توان استفاده کرد.

وی میزان آب ارسالی به روستا را بسیار کم دانست و گفت: این آب نیازهای اهالی روستا را برطرف نمی کند.

این کشاورز خراسان جنوبی عنوان کرد: در چند سال گذشته بسیاری از جوانان این روستا به شهر مهاجرت کرده اند و تنها افرادی مسن که توانایی تهیه مسکن را در شهرها نداشته اند از روی ناچاری در روستا باقی مانده اند.

مصطفایی که سن خود را ۷۶ سال عنوان می کند، گفت: درطول دوران عمرم چنین روزگاری را به یاد ندارم و در مدت عمرم تنها سرسبزی را در روستا مشاهده کرده ام و مردم روستا درهمه زمینه ها خودکفاء بودند.

خشک شدن باغات و فروش دام‌ها از اثرات ناشی خشکسالی

وی یکی از عوامل آبدهی مجدد قنات روستا را باریدن برف دانست و افزود: در سال جاری بارندگی مناسبی نداشته ایم و میزان بارندگی اندک تاثیری درآبدهی قنات روستا ندارد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر شرکت آب و فاضلاب روستایی استان فقط آب شرب مردم را تامین می کند، گفت: مسئولین فکر نمی کنند در روستایی که آب وجود ندارد مصرف آب کشاورزی باید از کجا تامین شود.

کشاورز خراسان جنوبی با اشاره به اینکه مسئولان باید برای تامین آب کشاورزی روستاها نیز چاره اندیشی کنند، بیان کرد: طی پنج سال گذشته بیشتر باغات بادام دیم روستا به صورت کامل خشک شده که در حال حاضر خشکسالی به مزارع و باغات روستا نیز سرایت کرده که طی دو سال گذشته ما شاهد کاهش چشمگیر محصولات در باغات روستا بوده ایم.

وی به تبعات خشکسالی در روستا اشاره کرد و گفت: خشکسالی باعث شده که در سال جاری مردم روستا دام های خود را به صورت اقساط به دلالان بفروشند.

مصطفایی یادآورشد: کم آبی در روستای ما باعث شده که در سال جاری هشت خانوار از روستا به مشهد مهاجرت کنند.

مهمترین انتظار کلان و استراتژیک خراسان جنوبی که نباید مورد بی توجهی مسئولان قرارگیرد بحران آب در این استان کویری و محروم به عنوان سومین استان پهناور کشور است چرا که درحال حاضر به دلیل ۱۷ سال خشکسالی و کمبود آب زنگ خطر مهاجرت از روستا های به شهرهای استان به صدا درآمده است که این عامل برای استان خراسان جنوبی که ۴۶۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد تهدیدی جدی محسوب می شود.

در این رابطه انتظار از مسئولان استانی این است که با حضور نمایندگان مردم در مجلس به منظور پیگیری مسئله بحران آب دراستان کارگروهی را تشکیل و پیگیری مصوبات این کارگروه عملی و به اطلاع مردم استان رسیده شود.