دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه یک هفته پس از برگزاری روز جهانی تالاب‌ها می‌گوید که ۶۰۰دریاچه روزمینی و زیرزمینی در ایران در حال خشک شدن است که از این تعداد ۱۰دریاچه زیرزمینی است.

عيسي كلانتري در حالي از خشك‌شدن ۶۰۰درياچه كشور خبر مي‌دهد كه بنا به بررسي‌هاي صورت‌گرفته ۸۰درصد تالاب‌هاي كشور در وضعيت بحراني يا در معرض خطر بسيار جدي قرار دارند.

۷مجموعه تالاب «آلاگل، آلماگل و آجي‌گل»، «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي»، « انزلي»، «شادگان»، «نيريز و كميجان»، «هامون»و «خورخوران» در فهرست مونترو به ثبت رسيده‌اند. سال گذشته با تلاش سازمان حفاظت محيط‌زيست، مجموعه تالاب‌هاي «آلاگل، آلماگل و آجي‌گل» از اين فهرست خارج شداما وضعيت بسياري از تالاب‌هاي كشور همچنان بحراني است.

عيسي كلانتري آذرماه گذشته هم در نشست ويژه ‌«بررسي منابع آب در اتاق ايران»، با اشاره به اينكه آب يك عنصر طبيعي تجديدپذير تلقي مي‌شود، به صراحت اعلام كرد: در كشور ما به‌دليل برداشت‌هاي بسيار زياد، آب ديگر تجديدپذير نيست.به‌خصوص پس از انقلاب با آب به شكلي برخورد كرده‌ايم كه از حالت تجديدپذير خارج شده و اين بزرگ‌ترين خطري است كه كشور را تهديد مي‌كند. او يادآور شد كه موضوع كاهش رشد اقتصادي، افزايش تورم و نقدينگي و… قابل احيا و حل است و حتي با تغيير برنامه‌ها قابل جبران است ولي مسئله آب خيلي جدي‌تر از اين مسائل است.

آنطور كه كلانتري مي‌گويد، «در دهه ۱۳۴۰وقتي گروهي از كارشناسان آمريكايي براي بررسي ميزان منابع آب‌هاي سطحي كشور به ايران آمدند، حجم اين منابع را ۱۲۳ميليارد مترمكعب اعلام كردند درحالي‌كه بررسي‌هاي اخير وزارت نيرو نشان مي‌دهد كه اين ميزان به عدد ۱۲۰ميليارد مترمكعب رسيده كه نشان از كاهش ۱۲ميليارد مترمكعبي است.»

كلانتري بررسي‌هاي كارشناسان وزارت نيرو را خوشبينانه عنوان مي‌كند و ميزان واقعي منابع آب كشور را كمتر مي‌داند و در توضيح اين مطلب خاطرنشان مي‌سازد: «كارشناسان مستقل اين ميزان را ۹۹ تا ۱۰۰ميليارد مترمكعب اعلام مي‌كنند و اين ۱۰۰ميليارد مترمكعب، ميزان آب‌هاي تجديدپذير در كشور است.»

بنا به گفته دبير ستاد احياي درياچه اروميه، طبق استانداردهاي بين‌المللي و سازمان‌هاي جهاني محيط‌زيستي سقف برداشت از منابع تجديدپذير ۴۰درصد است، يعني اگر ما ۱۰۰ميليارد مترمكعب آب تجديدپذير در كشور داريم، بايد ۴۰ميليارد مترمكعب آب برداشت كنيم و حق برداشت بيشتر را نداريم درحالي‌كه ما امروز حدود ۹۶درصد برداشت مي‌كنيم و اگر ميزان منابع را طبق نظر وزارت نيرو ۱۲۰ميليارد مترمكعب درنظر بگيريم، ۸۰درصد برداشت مي‌كنيم كه اين يك فاجعه است.»

آنطور كه در گزارش ايرنا‌ آمده است، عيسي كلانتري جمعه‌شب گذشته در جلسه كارگروه آب، كشاورزي و مديريت بحران عجب‌شير ضمن هشدار نسبت به خشك شدن ۶۰۰درياچه كشور گفت: ما (مسئولان) و مردم، طبيعت كشور را در معرض نابودي قرار داده‌ايم و هنوز بدون درك درست از شرايط به‌دنبال مقصر مي‌گرديم. دبير ستاد احياي درياچه اروميه خاطرنشان كرد: كاهش مصرف آب، افزايش بهره‌وري با صنعتي‌شدن كشاورزي و بهبود وضعيت درآمدي و معيشتي كشاورزان حاشيه درياچه اروميه از اهداف مهم طرح احياي اين درياچه است.

كلانتري در اين نشست همچنين از اختصاص ۴۵۰ميليارد ريال اعتبار از محل ستاد احياي درياچه اروميه به شهرستان عجب‌شير براي ايجاد كمربند سبز خبر داد.

از نگاه محققان مقيم خارج

همزمان با گفته‌هاي دبير ستاد احياي درياچه اروميه، سينا خاتمي، پژوهشگر منابع آب و هيدرولوژي دانشگاه ملبورن استراليا از انتشار تحقيقاتي خبر داد كه براساس آن تنها ۱۲درصد از مساحت درياچه اروميه باقي مانده است. در بخشي از اين پژوهش كه به‌تازگي در مجله معتبر علمي‌ و تخصصي «پژوهش‌هاي درياچه‌هاي بزرگ» منتشر شده، آمده است: ايران كشوري عمدتا خشك و نيمه‌خشك است اما از يك سو، گام‌هاي ايران به سوي توسعه و از سوي ديگر، اجراي پروژه‌هاي كوته‌بينانه انتقال آب براي تأمين نيازهاي آبي كشاورزي ناكارآمد و مناطق شهري، هزينه‌هاي جدي بر منابع آبي كشور تحميل كرده است. تجربه‌ خشكيدن درياچه اروميه و ديگر تالاب‌هاي كشور و به‌طور كلي‌ بحران فراگير و فزاينده منابع آبي كشور، اين درس مهم را براي مسئولان و سياستگذاران كشور دارد كه محيط‌زيست بايد يكي‌ از اركان اصلي تمام طرح‌ها و سياستگذاري‌هاي اقتصادي، صنعتي و توسعه در كشور باشد.